ارفعی، محمدرضا ( 16 اردیبهشت۱۳۴۲ – 2 فروردین۱۳۶۴ ) فرمانده طرح و عملیات تیپ ۱۸ جواد الائمه (ع) ، از لشکر ۵ نصر نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

  محمدرضا ارفعی در شهر مشهد ، مصادف با ولادت امام رضا (ع) به دنیا آمد.( بنیاد شهید ...، پرسشنامه۱) . پدرش محمد ابراهیم ، کمک راننده و مدت کوتاهی در کارخانه پروفیل کار می کرد . مادرش بی بی بتول نعیمی،  خانه دار بود . محمدرضا یک خواهر و دو برادر داشت ؛ او فرزند آخر خانواده بود . (نعیمی ، بتول) .

   در دوران کودکی برای فراگیری قرآن به مکتب فرستاده شد. در ۱۳۴۶ ش که خواهرش ازدواج کرد و ساکن تهران شد و محمدرضا هم به اتفاق خانواده به تهران مهاجرت و در محله نازی آباد در جنوب تهران ساکن شد.( بنیاد شهید و...، پرسشنامه۱) تحصیلاتش را تا حدود ۱۳۵۶ ش همزمان با اوج گیری مبارزات ملت ایران بر ضد حکومت پهلوی در تهران گذراند و آنگاه به سبب بی بند و باری که در محیط اجتماعی پیرامون اش وجود داشت به مشهد بازگشت و نزد پدربزرگش رفت و تحصیلش را در آنجا ادامه داد. در ضمن تحصیل برای کمک به امرار معاش خودش مدتی در کارگاه شیشه بری و مغازه مکانیکی مشغول ذکار شد ( موسوی ، ص۵۱) . دوره متوسطه را ، در دبیرستان حاج تقی آقا بزرگ در محله نوغان ( دریادل) مشهد به پایان برد و تا نیمه سال دوم متوسطه به تحصیل اشتغال داشت ( اداره آموزش و پرورش ناحیه۱مشهد ، کارنامه تحصیلی شهید ) ولی به دلیل حضور مستمر در صحنه های انقلاب ( راهپیمایی ها و تظاهرات ) به تدریج از درس و مدرسه فاصله گرفت . (همان )

او در ۱۳شهریور۱۳۶۰ش به استخدام رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد ( سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، گواهی خدمت) و با مسئولیت فرمانده گروهان پیاده تیپ۲۱ امام رضا (ع)، رفت و در عملیات طریق القدس( 8-13 آذر ۱۳۶۰) که در منطقه بستان با هدف آزادسازی شهر بستان و ریسدن به مرز پزابه اجرا درآمد( سپاه...، اطلس جنگ، ص ۴۷) شرکت کرد و پس از پایان ماموریتش به مشهد بازگشت و در ۱۱ اسفند ۱۳۶۰ در واحد آموزش و از یازدهم خرداد ۱۳۶۱ با سمت افسر نگهبان در واحد عملیات سپاه مشهد مشغول خدمت شد.( سپاه...ف فرم تطبیق، گواهی جبهه و مسئولیت)

او بار دیگر بر حسب ضرورت و نیاز و ادای تکلیف در ۱۳ مرداد ۱۳۶۱ با سمت مسوول محور طرح و عملیات تیپ ۲۱ امام رضا(ع) عازم منطقه عملیاتی شد و در عملیات مسلم بن عقیل(9-13 مهر ۱۳۶۱) که در منطقه سومار با هدف آزادسازی شهر سومار و تامین ارتفاعات مرزی اجرا گردید( سپاه...، اطلس جنگ، ص ۵۸) و عملیات والفجر مقدماتی ( 18-23 بهمن ۱۳۶۱) که در منطقه عمومی فکه- شمال چزابه با هدف پیشروی به سوی العماره عراق و تهدید آن ( همو، ص۷۰) طرح ریزی و اجرا گردید شرکت کرد. سپس به لشکر ۵ نصر رفت و با مسئولیت مسوول محور طرح و عملیات لشکر در عملیات های والفجر یک( 22-29 فروردین۱۳۶۲) که در منطقه شمال غرب فکه با هدف انهدام نیروهای دشمن و آزادسازی بخشی از نوار مرزی اجرا شد.( سمیعی، ص ۱۶۳) و عملیات والفجر ۳( 7-20 مرداد ۱۳۶۲) که در منطقه عملیاتی مهران با هدف تامین شهر و دشت مهران( سپاه... ، اطلس جنگ، ص ۵۹)طرح ریزی و اجرا گردید، حضور داشت و بر اثر اصابت ترکش به پای راستش مجروح شد و در بیمارستان شهید چمران شیراز بستری گردید.( لشکر ۵ نصر، فرم تطبیق و گواهی مجروحیت)

وی در ۱۳۶۲ با خانم زهرا غفوریان رمضان بندرآباد ازدواج کرد.( سپاه...، حکم حقوقی شهدا) پس از بهبودی در ۱۵ بهمن ۱۳۶۲ با سمت جانشینی فرمانهی پاه سقز کردستان رفت و به مبارزه با گروه های تجزیه طلب ضد انقلاب دموکرات و کومله و...، پرداخت و پس از پایان به مشهد بازگشت و بار دیگر با سمت مسوول محور طرح عملیات لشکر ۵ نصر عازم مناطق عملیاتی شد و در عملیات عاشورا( 25-30 مهر ۱۳۶۳) که در منطقه عملیاتی میمک با هدف آزادسازی ارتفاعات شمال میمک اجرا شد( سپاه...، اطلس جنگ) و بر اثر اصابت ترکش به سر و بازویش مجروح و در بیمارستان شهید کامیاب ( امدادی) مشهد بستری گردید( سپاه...، فرم تطبیق، لشکر نصر، گواهی مجروحیت) و پس از بهبودی به جبهه بازگشت و با مسئولیت سابق در عملیات بدر( 19-27 اسفند ۱۳۶۳) که در منطقه هورالهویزه با هدف قطع جاده بصره العماره و تهدید بصره از شمال به اجرا درآمد ( سپاه...، اطلس جنگ، ص ۷۳) و بر اثر اصابت ترکش به شکم مجروح و به بیمارستان امام تبریز جهت بستری اعزام گردید.( فرم تطبیق، لشکر نصر، گواهی مجروحیت)

و سرانجام به علت ضایعات و جراحات وارده در ۲ فروردین ۱۳۶۴ ش در بیمارستان تبریز به شهادت رسید . پیکر وی پس از انتقال و تشییع در مشهد در ۱۲ فروردین۱۳۶۴ ش درگلزار شهدای خواجه ربیع مشهد ، قطعه۳۰ردیف۲۱شماره۱۵ به خاک سپرده شد . ( اداره کل فناوری و اطلاعات بنیاد شهید و ... ، نرم افزار همراه ایثار ، دادگستری جمهوری اسلامی ایران ، اداره پزشکی قانونی استان خراسان – پروانه دفن) .

از شهید ارفعی یک فرزند به نام فاطمه با یادگار باقی مانده است.( سپاه...، حکم حقوقی)

شهید ارفعی ، توجه ویژه ای به مستضعفان داشت . قسمتی از حقوقش را در راه نیازمندان می داد و بخشی دیگر را به مادرش اهدا می کرد. به مادرش ابراز محبت و به او توصیه می کرد در ایام فراغت ، از رفتن به مسجد ، خواندن قرآن ، نماز و دعای توسل ، غافل نشود . آرزویش این بود که آرزوی مادرش (زیارت کربلا)را بتواند عملی کند . در مسایل عبادی ، با عطوفت و مهربانی ، خواهر و برادرانش را به عباداتی چون نماز ، روزه و قرآن تشویق می کرد و خود نیز قرآن را با قرائت می خواند و به آن چه توصیه می نمود ، عامل بود . تکیه کلام شهید در تشویق به انجام امور معروف این بود : « تا انقلاب مهدی نهضت ادامه دارد » . در کمک به نگهداری فرزندانِ تنها خواهرش ، دریغ نمی ورزید . با آن که اصرار به امر مقدس ازدواج داشت ، ولی حس مسئولیت پذیری ، او را پس از  ده روز از جلسه خواستگاری و مراسم عقدکنان  به جبهه کشاند . (نعیمی) .

در وصیتنا‌مه اش آمده است : « در هر زمانی که ظالمی پیدا می شده و به مردم ظلم می کرده است ، حقی نیز در مقابل آن قد علم می کرده و داد مظلومیت سر می داده و تمام توان خود را در از بین بردن باطل صرف می کرده است . ملت شریف ایران !  بدانید که نهضت امام حسین (ع) قیامی بود که به تمام عصرها و نسل ها درس آزادی و حریت و مردانگی داده است و قیام ما نیز از همان نهضت سرچشمه گرفته است . امروز حجت بر ما تمام شده است ؛ زیرا هم رهبری داریم که خداوند انشاء الله تا انقلاب مهدی (عجّل الله ) حفظش می کند و امام و راهبر امت باشد ، همچنین خط انقلاب و اسلام ایجاب می کند که تمام همّ و غم خود را در این راه صرف کنیم » ( ابراهیمی فخر و...، ص۲۰۶  ) .

مآخذ:  ابراهیمی فخر ، محمد و دیگران ، لاله های جاوید( ویژه نامه سرداران شهید مشهد) ، مشهد ، ستاره ها ، ۱۳۸۷ ؛ اداره آموزش و پرورش ناحیه۱ مشهد، کارنامه تحصیلی شهید ۵۹-1358ش ؛ اداره پزشکی قانونی استان خراسان ، پروانه دفن ، ۲/1/1364، مرکز اسناد اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی ؛ اداره ثبت احوال ، شناسنامه  فاطمه ارفعی (دخترشهید) ، 15/11/1363 ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا(ع) ؛ بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی ، پرسشنامه۱ و مصاحبه۲ از بتول نعیمی (مادر شهید) ، بی نام ، بی تا ، غفوریان رمضان بندر آباد، زهرا (مصاحبه شماره ۵ - همسر شهید ) ، عبداللهی ، بی تا؛ بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی ، وصیت نامه شهید ، مرکز اسناد اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی ؛ خلخالی، حمید(همرزم شهید)بی تا، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا(ع) ، بی نام، مرکز حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا(ع)، سازمان منطقه ای بهداری استان خراسان ، تجویز استراحت ، ۱۰/10/1362 ، شماره ۴۱۷۱ ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع)  ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی  ، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، اطلس جنگ ایران و عراق: فشرده نبردهای زمینی۳۱ شهریور ۲۹مرداد ۱۳۶۷  ؛  سپاه پاسداران انقلاب اسلامی  ، برگ خلاصه اطلاعات شهید ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، بهداری ل ۵ ن ، ۶/12/1363 ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ناحیه خراسان – پرسنلی - تعاون، اعلام  شهادت  ، 25/1/ 1396 ، شماره  2442 ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، حکم حقوقی شهدای سپاه ،  10/4/1393 ، شماره ۳/13/40 ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، سوابق و عملکرد خدمتی سپاه پاسداران ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، فرم استعداد نیروی انسانی ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، سامانه جامع هوشمند شهدا و ایثارگران ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، فرم تطبیق ایثارگران۱ ش ۱/2  23/7/1362، فرم مقدماتی محاسبه درجه پرسنل سپاه ( خاص ایثارگران ) ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛  سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، گواهی خدمت ، ۱۱/6/1373، 5141ل ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، مروری بر زندگی نامه شهید به همراه خاطراتی از مادر – برادر- خواهر و همسر شهید ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع)  ؛ شهرداری مشهد – سازمان بهشت رضا ، جواز دفن ، ۸/1/1364 ، شماره جواز۳۶۲ ؛ غفوریان رمضان بندرآباد، زهرا(مصاحبه همسر شهید) عبدالهی، بی تا، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا(ع) ؛ لشکر پیاده ۵ نصر – معاونت نیرو – مدیریت ایثارگران ، ۲۲/10/1376 ، ل پ / 44123 ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛ معاونت تحقیق و بازرسی قرارگاه ثامن الائمه (ع) ، تأیید مسئولیت ،  15 /6/1372 ، 5ل/  و ۱/7/1371 ، 2211 ، مرکز حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بسیج و سپاه امام رضا (ع) ؛  موسوی ، سید سعید ، فرهنگ جاودانه های تاریخ ( زندگی نامه فرماندهان شهید خراسان ) ، شاهد ، ۱۳۸۶ . 

/ مولود گرمرودی ثابت/