حنیفه،  فرهاد (2 مهر ۱۳۳۹-23 دی ۱۳۶۵)، مسئول تیم واحد اطلاعات‌وعملیاتِ لشکر۱۰ سید الشهداء(ع) نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

فرهاد حنیفه در روستای نیکآباد رود (چای یئنگآباد از دهستان شیخ درآباد)، شهرستان میانه از استان آذربایجان شرقی در خانوادهای مذهبی و مومن متولد شد. پدرش، محمدرحیم، کارمند شرکت راهآهن میانه و مادرش، جمیله نجفی خانهدار بود (طریقی،ص ۱۵؛ فرهنگ اعلام شهدا، ص۱۵۴). فرهاد فرزند ششم خانواده و دارای شش برادر و سه خواهر بود.

او در مهر ۱۳۴۶ دوران ابتدایی را در زادگاهش و در مدرسة دولتی روستای  نیک آباد رود آغاز کرد و در حین تحصیل نیز قرآن را در مکتب خانه فراگرفت. در۱۳۵۲ ش به شهرستان کرج مهاجرت و در مدرسه ۲۴ اسفند که اکنون تغییر کاربری داده،  ادامه تحصیل داد و درمنزل خواهرش طوبی ساکن شد.  از ۱۳۵۵ ش تا خرداد ۱۳۵۹ در رشته اقتصاد و علوم اجتماعی از دبیرستان دکتر علی شریعتی (شهیدستان کنونی) موفق به دریافت دیپلم شد (گواهی نامه...). فرهاد  در ایام تعطیلات تابستان  برای کمک به معیشت خانواده کارگری و بنایی  می کرد (تحقیقات...).

با آغاز زمزمههای انقلاب اسلامی به فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی روی آورد و همگام با مردم در راه پیمایی ها و تظاهرات شرکت کرد و در مجالس مذهبی و سخنرانی های سیاسی حضوری فعال داشت، به طوری که چندین بار توسط عوامل ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور) ، از مورد تعقیب قرار گرفت و در هنگام پیروزی انقلاب، جزو افراد شاخص در تصرف شهربانی مرکزی کرج بود (تحقیقات...).

وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و شکلگیری کمیته امداد امام خمینی (ره)  در اسفند ۱۳۵۷ به این نهاد راه یافته و در امورات فرهنگی و آموزشی تا خرداد ۱۳۶۱ در آنجا مشغول به خدمت بود .

حنیفه در   12 دی  1360 از سپاه کرج با عضویت بسیجی به سپاه کرمانشاه اعزام و در عملیات محمد رسول الله^(ص)  (13 دی۱۳۶۰)، در منطقة کرمانشاه، جبهة شمالی، بیاره ـطویله عراق در   با رمز لااله الا الله محمد رسول الله(ص) با هدف پاک سازی و تأمین مرز بینالمللی در منطقة اورامانات انجام شد، به عنوان رزمنده شرکت و از ناحیه پای چپ مجروح شد.

حنیفه پس‌ازآن،در ۳۱ خرداد ۱۳۶۱ به عضویت رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان کرج درآمد (سند ش ۱/036076) و در ۲  شهریور همان سال با مهین امجدیان ازدواج و صاحب دو فرزند گردید به نام های فاطمه با مدرک تحصیلی دیپلم، خانه دار  و زهرا فرزند دوم ایشان که شش ماه  بعد از شهادت وی به دنیا آمد، دارای مدرک لیسانس زبان انگلیسی و به عنوان دبیر شاغل در آموزش و پرورش می باشد. 

فرهاد دورة آموزش عمومی پاسداری را از ۲ آذر ۱۳۶۱  به مدت  دو ماه و نیم در پادگان امام حسین(ع) (دانشگاه امام حسین(ع) کنونی سپاه پاسداران) تهرانسپری و  در ۱۵ دی ۱۳۶۱ از سپاه کرج به لشکر ۲۷ محمد رسول الله(ص) معرفی و تا ۱۹ اردیبهشت ۱۳۶۲ در آن یگان  حضور داشتسپس در عملیات والفجر مقدماتی (17 بهمن ۱۳۶۱)، در جبهة جنوبی و  شمال چزابه در به منظور پیشروی به سوی شهر اَلعَماره عراق و تهدید آن از شرق صورت گرفت، به عنوان مسئول تدارکات گردان حبیب بن مظاهر از تیپ سلمان فارسی لشکر ۲۷ محمد رسول الله(ص) سپاه پاسداران شرکت داشت، در این عملیات بر اثر اصابت ترکش به سینه اش به مدت یک هفته  در یکی از بیمارستان های اصفهان بستری بود (سند ش ۳۰۹۷/40/3/10ل). پس از ترخیص از بیمارستان  در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۶۲ به سپاه کرج بازگشت و در قسمت تحقیقات واحد بسیج، به عنوان محقق سازماندهی، تا ۱۰ دی ۱۳۶۲ مشغول فعالیت شد.

حنیفه از ۱۱ دی ۱۳۶۲ به لشکر ۲۷ محمد رسول الله(ص) اعزام و  در عملیات خیبر (3 اسفند ۱۳۶۲)، در منطقه عملیاتی جنوب، هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان) با هدف عبور از هور و تهدید شمال بصره  با سمت مسئول تیم شناسائی واحد اطلاعات‌وعملیات لشکر حضور داشت. پس از پایان ماموریت در ۲ اردیبهشت ۱۳۶۳ به سپاه کرج عزیمت نمود (سند ش ۳۰۹۷/40/3/510).

از  3  اردیبهشت۱۳۶۳ ش مجددا در سپاه کرج با همان مسئولیت قبلی تا ۱۶ مهر ۱۳۶۳ مشغول خدمت بود و در ۱۷ مهر ۱۳۶۳ ش از سوی فرماندهی سپاه کرج به سمت مسئول دفتر بسیج عراقِ سپاه ناحیهة کرج که مسئولیت جذب معارضین عراقی غرب تهران را  بر عهده داشت معرفی گردید و تا  18 فروردین ۱۳۶۵ در آن سمت مشغول فعالیت بود (سند ش ۱۲۱۸). در زمان حضور در دفتر نیز به عنوان مسئول تیم واحد اطلاعات‌وعملیات در عملیات والفجر ۸ (20 بهمن ۱۳۶۴)   در جبهة جنوبی، فاو با هدف تصرف فاو (شبه جزیره‌ای در جنوب شرقی عراق) و تهدید بصره از جنوب،) حضور داشت. پس‌ازاین عملیات او با سمت معاون واحد اطلاعات عملیات در عملیات‌های ذیل حضور یافت:

1- کربلای ۱ (9 تیر ۱۳۶۵)، در جبهة میانی، مهران با هدف آزادسازی شهر مهران و ارتفاعات آن ؛۲- کربلای ۲ در جبهة شمال غربی استان آذربایجان غربی – شهر اربیل عراق در ۱۰ شهریور ۶۵۱۳ تا ۱۱ شهریور ۱۳۶۵ به منظور تصرف ارتفاعات گَردِه کوه عراق)؛ 3- کربلای ۴ در جبهه جنوبی  استان خوزستان، محور ابوالخصیب در ۳ دی ۱۳۶۵ به منظور تصرف منطقهة ابوالخصیب و محاصره نیروهای مستقر در شبه جزیة فاو و تهدید شهر بصره از جنوب؛ و عملیات کربلای  5 که  در جبهه جنوبی  خوزستان، منطقه عملیاتی شلمچه از ۱۹ دی ۱۳۶۵ تا ۷ بهمن ۱۳۶۵ و  به منظور تصرف کامل شلمچه و پیشروی بسوی شهر بصره عراق انجام شد، حضور مؤثر و فعالی داشت (تحقیقات...).

2- سرانجام در مرحله دوم عملیات کربلای ۵ در  23 دی ۱۳۶۵ مصادف با شب شهادت حضرت فاطمه (س) در محورکانال پرورش ماهی با سمت مسئول واحد اطلاعات‌وعملیات لشکر ۱۰ سیدالشهداء(ع) بر اثر  اصابت ترکش به ناحیه گردن و کتف به درجة رفیع شهادت نائل آمد و پیکر مطهرش در گلزار شهدای امامزاده محمد کرج در جوار همرزمانش به خاک سپرده شد (160سند ش ۱۷۳۶۹؛ گلبان، ص ۱۶۰، سند ش ۳-2758/ز).

او از همان کودکی به انجام فرائض دینی و شرکت در مراسم و مجالس مذهبی به خصوص مراسم عزاداری حضرت امام حسین (ع) اهمیت فراوانی می داد. ساده زیستی را الگوی خود قرار داده بود. نماز اول وقت، نماز شب و قرائت قرآن اهمیت زیادی داشت و در مقابل مشکلات بسیار صبور و همیشه دیگران را به صبر در برابر سختی ها سفارش و به محرومین و یتیمان کمک می کرد.علاقه وافر ایشان به حضرت فاطمه زهرا (س) زبان زد همرزمانش بود .(به نقل از پدر شهید). شهید حنیفه همیشه به آراستگی ظاهری و  نظم و انضباط بسیار اهمیت می داد. علاقة زیادی به مطالعه داشت. و بر این عقیده بود که مطالعه سبب پی بردن به وجود خدا و شادی روح می شود. به نقل از همسر شهید)و به صورت پنهانی به مردم نیازمند کمک می کرد (به نقل از خواهر شهید). از لحاظ اخلاقی بسیار مؤدب، خوشرو، خوش رفتار بود، کمتر صحبت میکرد و معمولا عصبانی نمی شد، بسیار فکر میکرد، اهل برنامه ریزی و منطقی بود ،نمازهای واجبش را در اول وقت اقامه می کرد ، نماز شب و  تلاوت قرآن کریم ترک نمی شد .

در قسمت‌هایی از وصیت نامه شهید اینگونه آمده است: «به خودتان فکر کنید ، چه بودید و چه هستید و به کجا می روید. در جایی دیگر خطاب به  همسرش  نوشت:  در مقابل مشکلات باید همیشه صبر و استقامت داشته باشی و دشمنان اسلام و قرآن و انقلاب را شاد نکنی و سعی کنی که زینب وار پیام رسان خون شهیدان دشت کربلای ایران باشی» (بش).

در فصل دوم از کتاب حماسه سازان بی ادعا روایتی از خاطرات اخلاقی و حماسه آفرینی ۵۳ تن از سرداران شهید استان البرز که به کوشش اکرم گلبان و سید مصطفی علوی به رشته تحریر درآمده به زندگی، رشادت ها و مبارزات این شهید نیز پرداخته شده است.به پاس نکوداشت شهید،  شورای شهر  شهرستان کرج؛  در  مهرشهرمحلة حسین آباد افشار کوچهای به نام شهید و همچنین در شهر کرج خیابان شهید بهشتی،  خیابان سابق  شهربانی کرج خیابانی به نام شهید فرهاد حنیفه نام گذاری کرد.

مآخذ : تحقیقات منتشر نشدة سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان البرز ()، تاریخ، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان البرز؛ ؛ سند ش ۱/036076؛سند ش ۳۰۹۷/40/3/10ل؛ سند  ش۱۱۰۸۶؛ سند ش ۱۷۳۶۹ ؛ سند ش۳-2758/ز؛ سند ش ۳۰۹۷/40/3/510 ؛ طریقی، ابراهیم، «زندگانی شهید فرهاد حنیفه»، خروش البرز، محل چاپ: نام ناشر، اسفند ۱۳۹۴، شم ۹؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان البرز، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهش‌های بنیاد شهید و امور ایثارگران ، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ گل‌بان، اکرم و سید مصطفی علوی، حماسه‌سازان بی‌ادعا: روایتی از خاطرات و حماسه‌آفرینی پنجاه و سه تن از سرداران شهید استان البرز، تهران: سایه سلامت، ۱۳۹۷ ش؛ ادارة آموزش‌و‌پرورش شهرستان کرج، گواهی‌نامة پایان تحصیلات متوسطه، سند مورخ خرداد ۱۳۵۹، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان البرز.

 / طاهره بیانلو و مرضیه سهیل روحی/