رشیدی عزآبادی، محمدحسن (1 مهر ۱۳۳۱-26 آبان ۱۳۶۲)، فرمانده گردان امام علی(ع) تیپ ۸ نجف اشرف و مربی آموزش نظامی پادگان بَعْلبَک لبنان.
او در روستای عزآباد شهرستان اشکذر* واقع در مرکز استان یزد*، از پدری کشاورز و مادری خانه‌دار زاده شد. پدرش عباس و مادرش صغری راعی عزآبادی نام داشت. آن‌ها به‌سبب ارادت فراوان به حضرت محمد (ص) پسرشان را محمدحسن نامیدند و به‌جز او، دو دختر و چهار پسر دیگر نیز داشتند (ادارۀ ثبت‌احوال ... ؛ فرهنگ ... ، ذیل نام).
محمدحسن پس از گذراندن دورۀ ابتدایی در دبستان مهران به‌سبب مشکلات اقتصادی، تحصیل را ناتمام گذاشت و برای کمک به خانواده و تأمین مخارج زندگی به بنایی مشغول شد و در ۲۰ تیر ۱۳۵۱، با صدیقه رشیدی عزآبادی ازدواج کرد (ادارۀ آموزش‌وپرورش .... ؛ رشیدی عزآبادی، علیرضا).
او در سال‌های ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ ش، با حضور در راه‌پیمایی‌های مردمی به صف مبارزه بر ضد حکومت پهلوی پیوست (همسفران ... ، ص ۷۸). مدتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در پی تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۱ آبان ۱۳۵۸، به عضویت این نهاد درآمد و پس از گذراندن یک دورة سه‌ماهة آموزش عمومی نظامی، در واحد عملیات سپاه پاسداران یزد مشغول شد؛ پس‌ازآن در ۲۷ فروردین ۱۳۵۹، برای مبارزه با ضدانقلاب به کردستان اعزام و فرماندهی بخشی از نیروها به وی واگذار شد. پس از پایان این مأموریت، به یزد بازگشت و از ۲ تیر ۱۳۵۹، مسئولیت گشت در واحد عملیات نیروی مقاومت بسیج را بر عهده گرفت (سپاه ... ، گواهی اعزام ... ، فرم تطبیق ... ، فرم کارگزینی ... ).
در ۲۲ تیر ۱۳۵۹، برای گذراندن دورة آموزشی نظامی یک‌ماهه به پادگان غدیر اصفهان فرستاده شد. پس از پایان دوره، به یزد بازگشت و فرماندهی آموزش نظامی نیروی مقاومت بسیج ناحیة یزد را تا نیمة ۱ مهر ۱۳۶۰، بر عهده گرفت؛ سپس، به خوزستان رفت و فرماندهی گردان امام علی(ع)* تیپ ۸ نجف اشرف را در عملیات طریق‌القدس (8 آذر ۱۳۶۰)، که در جبهۀ جنوبی، بستان، با هدف آزادسازی این شهر و رسیدن به مرز در چزابه اجرا شد، بر عهده گرفت و تا اواسط فروردین ۱۳۶۱، در این سمت خدمت کرد (سپاه، همان‌ها).
محمدحسن از ۲۳ مرداد ۱۳۶۱، به مدت سیزده ماه مسئول یگان حفاظت سپاه پاسداران یزد بود (همان، فرم گواهی ... ). در ۳ مهر ۱۳۶۲، از طرف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با سمت مربی آموزش نظامی روانة لبنان شد و بخشی از آموزش نیروهای حزب‌الله لبنان را در پادگان بعلبک بر عهده گرفت و در همین مأموریت، در حملة هوایی رژیم اشغالگر قدس (اسرائیل) به جنوب لبنان، براثر اصابت ترکش به سرش به شهادت رسید. پیکر وی در گلزار شهدای آرامستان خُلدِ بَرین* یزد به خاک سپرده شد (همسفران، همان‌جا؛ سپاه، گواهی شهادت).
شهید محمدحسن رشیدی خود را ملزم به فعالیت برای نظام اسلامی می‌دانست، اهل نماز و عبادت، برخورد با منکرات و رعایت حق‌الناس بود و به روزی حلال اهمیت بسیار می‌داد و از آن، در راه خدا انفاق می‌کرد (رشیدی عزآبادی، علیرضا).
در قسمتی از وصیت‌نامة شهید آمده است: «بارخدایا، تو را سوگند می‌دهم به آن چیز که من عاشقم و آن شهادت است به من عطا فرمایی که جز راه نزدیک شدن به تو راه دیگری پیدا نکردم. بارخدایا، از تو می‌خواهم که تو شفیعم باشی و مرا به ذکر خود وادار کنی. از مردم بیدار و مسلمان تقاضا دارم که قشر روحانیت مبارز را تقویت کنند و به دست بیعتی که به اسلام و امام امت داده‌اند پایدار بمانند. ای فرزندانم، از شما می‌خواهم شمشیری که از دست من افتاده است برگیرید و راه حسین را ادامه دهید» (بش).
برای گرامی داشت و نکوداشت یاد شهید، میدانی در منطقة امام‌شهر یزد و دو کوچه در محلة خیرآباد و بلوار استقلال این شهر به نام او مزین شده است. از وی شش فرزند بر جای مانده است که فرزند اول و چهارم در کارخانة شهید قندی یزد شاغل‌اند، دومین فرزندش پزشک است، و سه فرزند دیگر نیز در حوزة علمیه تحصیل می‌کنند (رشیدی عزآبادی، علیرضا).
مآخذ: ادارۀ آموزش‌وپرورش شهرستان اشکذر، گواهی‌نامة امتحانات، سند مورخ خرداد ۱۳۴۵، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان یزد؛ ادارۀ ثبت‌احوال شهرستان اشکذر، شناسنامه، سند بی‌تا، سند بش، موجود در همان‌جا؛ رشیدی عزآبادی، علیرضا (برادر شهید)، مصاحبه با مؤلف، ۲۰ خرداد ۱۳۹۹؛ رشیدی عزآبادی، محمدحسن، وصیت‌نامه، سند بی‌تا، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان یزد؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان یزد، فرم تطبیق ایثارگران، سند بی‌تا، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، فرم کارگزینی معرفی به بسیج، سند بی‌تا، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، فرم گواهی مسئولیت، سند بی‌تا، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، گواهی اعزام نیرو، سند بی‌تا، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، گواهی شهادت، سند مورخ ۱۳۶۲ ش، سند بش، موجود در همان‌جا؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهش‌های بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ همسفران خورشید (زندگی‌نامة سرداران شهید استان یزد)، به کوشش حسن واحدیان اردکانی و مهدی واحدیان اردکانی، تهران: کنگره بزرگداشت سرداران و چهارهزارشهید استان یزد، ۱۳۸۱ ش.
/ علی اسماعیلی علیائی/