سیصدوهفده قائم(عج)، گردان مستقل، گردانی زیرامر نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی متشکل از نیروهای استان یزد.
این گردان یکی از مجموعه گردانهایی به همین نام است که در ۱۳۶۵ ش و در نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شکل گرفت. سبب تشکیل چنین گردانهایی، افزایش عملیاتهای آفندی سپاه و درنتیجه، گسترش خطوط پدافندی در سالهای پایانی دورۀ دفاع مقدس، همچنین آزادسازی یگانهای رزمی برای تداوم عملیات بود (انصاری و دیگران، ص ۱۱۲) که به دنبال آن و در ۳۰ خرداد ۱۳۶۵، گردان مستقل قائم* استان یزد به فرماندهی رضا هدایتی، با استعداد نزدیک به دویست تن از رزمندگان بسیجی کارخانهها، ادارات، سازمانها و نهادهای دولتی، نیز با پیگیری محمدمهدی فقیه خراسانی، فرمانده وقت سپاه استان شکل گرفت و واحدهای بسیج ادارات و کارخانههای استان یزد هم مسئولیت تأمین نیروی انسانی و پشتیبانی از آن را بر عهده گرفتند. در ادامه فرمانده گردان در جلسهای با حضور استاندار وقت و رؤسای ادارات و کارخانهها، نحوۀ سازماندهی، تأمین نیروی انسانی و پشتیبانی از گردان را بررسی کردند (هدایتی؛ حسینشاهی اردکانی، ص ۲۳۵؛ بنیفاطمه، ص ۱۱۸؛ فلاحیان).
سازمان و ساختار گردان چنین بود: فرمانده گردان رضا هدایتی، جانشین فرمانده گردان عباسعلی صادقیان، فرمانده گروهانها منوچهر صالحی، غلامحسین یاوری، محمدحسین شهاب؛ رئیس ستاد، محمود رنجبر؛ مسئول نیروی انسانی (پرسنلی)، محمدحسین زارعزاده؛ مسئول اطلاعات، عارف جلالی؛ مسئول بهداری، احمد میرحسینی؛ مسئول تدارکات، سید محمد مزیدی؛ مسئول تخریب، محمدرضا دُرعلی*؛ مسئول ادوات و مهندسی، محمدحسن فلاحیان؛ مسئول مخابرات، علیمحمد فلاح و مسئول بنه تدارکات، سید محمد میرفخرالدین (هدایتی؛ حسینشاهی اردکانی، ص ۲۳۵؛ بنیفاطمه، ص ۱۱۸؛ فلاحیان).
گردان قائم برای اجرای نخستین مأموریت خود به ملکشاهی (منطقهای در غرب استان ایلام) گسیل و در آنجا مستقر شد؛ سپس به آموزش رزم شبانه، پیادهروی، آشنایی با سلاح و گشتوشناسایی نیروها اقدام کرد؛ پسازآن برای اجرای پدافند از منطقۀ مهران، نخست واحد پشتیبانی را به منطقۀ صالحآباد در شمال مهران گسیل کرد. با آزادسازی شهر مهران در ۱۹ تیر ۱۳۶۵، پدافند از ارتفاعات قلاویزان به این گردان واگذار شد. گردان هم بهسرعت پاکسازی میدانهای مین، استحکام خط دفاعی و استقرار تجهیزات لازم را انجام داد؛ سپس با زیر نظر گرفتن تحرک نیروهای عراقی از طریق دیدهبانی و اعزام گروههای شناسایی اقدام کرد که تا ۲۵ بهمن همان سال، در این منطقه حضور داشت. در این مأموریت دو تن از نیروهای گردان، ازجمله محمدرضا دُرعلی مسئول تخریب شهید شدند (بنیفاطمه، ص ۱۲۰؛ فرهنگ ... ، ذیل نامها؛ صادقیان).
این گردان در بهمن ۱۳۶۵، بنا به تدبیر فرماندهان سپاه، زیرامر تیپ ۱۸ الغدیر* قرار گرفت و فرماندهی آن به علی حسینشاهی اردکانی و جانشین فرمانده به عبدالرسول کلانتری واگذار شد؛ منطقۀ مأموریتش فاو (شبهجزیرهای در جنوب شرقی عراق) و خط حدش پدافند از جادۀ فاو ـ امالقصر تا کارخانۀ نمک به طول سه کیلومتر بود که برای اجرای این مأموریت، فرماندهان گردان با حضور در منطقۀ پدافندی، به مواضع دفاعی خودی و دشمن آشنا و پسازاین، نیروهای گردان هم در اواسط اسفند ۱۳۶۵، به منطقه گسیل و جایگزین گردان عاشورای* این تیپ شدند. این گردان پس از استقرار در خط پدافندی، به بازسازی و ترمیم خط و تقویت سنگرها اقدام کرد. در این مأموریت، حدود بیست تن از نیروهای گردان زخمی و دو تن هم شهید شدند (حسینشاهی اردکانی، ص ۲۳۷-245؛ کلانتری). پس از پایان این مأموریت، گردان پس از ۳۱۳ روز منحل شد (فلاحیان).
مآخذ: انصاری، مهدی و دیگران، ماجرای مک فارلین، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۸۰ ش؛ بنیفاطمه، سید هدایت، شناسنامۀ تیپ الغدیر در دوران دفاع مقدس، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۹۹ ش؛ حسینشاهی اردکانی، علی، گذر از تنگۀ احد (تاریخ شفاهی)، به کوشش ولی سلطانی گردفرامرزی، یزد: خطشکنان، ۱۳۹۸ ش؛ صادقیان، عباسعلی (جانشین گردان)، مصاحبه با مؤلف، فروردین ۱۳۹۹؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهشهای بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ فلاحیان، محمدحسن (مسئول ادوات و مهندسی گردان)، مصاحبه با مؤلف، فروردین ۱۳۹۹؛ کلانتری، عبدالرسول (جانشین گردان)، مصاحبه با همو، فروردین ۱۳۹۹؛ هدایتی، رضا (فرمانده گردان)، مصاحبه با همو، فروردین ۱۳۹۹.