عهدی،  ماشاالله (کاظم؛ ۲۰ اردیبهشت ۱۳۳۷- 28 دی ۱۳۶۵)، فرمانده گردان قائم(عج) تیپ مستقل پیادة ۱۸ الغدیر نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

ماشاالله عهدی در شهر یزد* در خانواده‌ای مذهبی زاده شد. پدرش میرزا حسین، خواربارفروش و مادرش زهرا میثاق، خانه‌دار بود (فرهنگ ... ، ذیل نام). وی دومین فرزند خانواده بود و یک برادر و دو خواهر داشت (اداره ... ). تحصیلات ابتدایی را از هفت‌سالگی آغاز و دورة راهنمایی را در مدرسة تعلیمات اسلامی رمضانی به پایان برد؛ پس‌ازآن برای تحصیل در مقطع متوسطه وارد هنرستان فنی انقلاب شد و در رشتة برق به تحصیل پرداخت و در ۱۳۵۶ ش، موفق به اخذ دیپلم شد (دریادل ... ، ص ۴).

در همان روزها که او تحصیلات متوسطه را به پایان می‌برد، مبارزات مردم ایران بر ضد حکومت پهلوی به اوج رسیده بود. عهدی با حضور در جلسات مختلف مذهبی ـ سیاسی مثل دعای ندبه و کمیل با نهضت امام خمینی (ره)، رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، آشنا و فعالیت‌های انقلابی‌اش شکل گرفت. بیشترین فعالیت او در تکثیر و پخش اعلامیه‌های امام خمینی (ره) برای ارسال به استان‌های سیستان و بلوچستان و فارس زیر نظر آیت‌الله محمد صدوقی*، از روحانیون مبارز و برجستة یزد، بود. افزون‌بر این، در تظاهرات و راه‌پیمایی‌ها نیز حضوری پررنگ داشت. دراین‌باره می‌توان به حضور و مشارکت او در واقعة ۱۰ فروردین ۱۳۵۷ (به مناسبت گرامیداشت چهلم شهدای تبریز) و پایین ‌کشیدن مجسمة شاه از سکوی وسط میدان شهید بهشتی (میدان پهلوی سابق) شهر یزد در دی همان سال، یاد کرد (گلزار؛ شهسواری‌فر). در ادامة فعالیت‌های انقلابی خود برای شرکت در مراسم استقبال از امام خمینی (ره) در بهمن ۱۳۵۷، به تهران رفت (همو).

پس از پیروزی انقلاب اسلامی کاظم در ۱ تیر ۱۳۵۸، به استخدام کمیتة انقلاب اسلامی یزد درآمد و مسئول یکی از تیم‌های گشت و سپس عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد (حاتمی، بش؛ سپاه ... ، گواهی خدمت). با بروز غائلة کردستان به سقز و سپس جوانرود در شمال استان کرمانشاه رفت (روح‌پرور) و به سبب فعالیت‌ها و رشادت‌هایش در این مأموریت، معاونت پاسگاه قوری‌قلعه در جوانرود به او واگذار شد. حدود پنج ماه پس‌ازآن به یزد بازگشت و در ۲ مرداد ۱۳۵۹، مسئولیت زندان دادسرای انقلاب را پذیرفت (سپاه، حکم ... ، ۱۳۵۹ ش، گواهی مسئولیت).

عهدی پس از محاصرۀ آبادان به وسیلة قوای عراقی، در عملیات ثامن‌الائمه که در ۵ آبان ۱۳۶۰، در جبهة جنوبی، شمال آبادان با هدف شکستن حصر آنجا، آزادسازی جاده‌های آبادان ـ اهواز، آبادان ـ ماهشهر و منطقة اشغالی در شرق کارون طراحی و اجرا شد، با سمت فرمانده یکی از دسته‌های گروه فداییان اسلام، حضور یافت (همان، گواهی خدمت در ... )؛ پس‌ازآن فرمانده دسته در گردان امام علی(ع)* از تیپ ۳۱ عاشورا (بعدها، لشکر) شد و در عملیات بیت‌المقدس که در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱، با هدف آزادسازی خرمشهر در جنوب غربی خوزستان اجرا شد، شرکت کرد (روح‌پرور). پس از پایان عملیات در ۳ خرداد، به یزد بازگشت و از ۲ تیر همان سال مسئولیت مدیریت داخلی سپاه پاسداران یزد را پذیرفت (سپاه، گواهی مسئولیت، حکم، ۱۳۶۱ ش).

در فروردین ۱۳۶۲، کاظم برای فراگیری آموزش‌های نظامی به پادگان قدس در کرمان رفت (پادگان ... ). چند ماه بعد، در مهر ۱۳۶۲، با تشکیل تیپ مستقل پیادة ۱۸ الغدیر*، به این تیپ که در خوزستان بود، پیوست و در ۳ اسفند همان سال در عملیات خیبر که در تالاب هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان) با هدف عبور از هور و تهدید بصره از شمال اجرا شد، شرکت کرد. پس از این عملیات، به یزد بازگشت و مسئول خدمات نیروی انسانی (پرسنلی) ادارة تعاون و امور اجتماعی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یزد شد که در هنگام تصدیش خدمات ارزنده‌ای به نیروهای سپاه انجام داد. ازجمله تهیة زمین، مسکن و لوازم‌خانگی (فرهنگ‌دوست؛ حاتمی، بش).

بااینکه کاظم عهدی مدیر ادارة تعاون سپاه یزد بود، اما هنگام عملیات در جبهه نیز حضور می‌یافت. در این مدت در این عملیات‌ها شرکت داشت: ۱. بدر در ۲۰ اسفند ۱۳۶۳، در جبهة جنوبی، تالاب هورالهویزه به‌‌منظور دستیابی و تسلط بر جادة العماره ـ بصره؛ و ۲. تک پشتیبانی عملیات والفجر ۸ در ۲۰ بهمن ۱۳۶۴، در جزایر ام‌الرصاص و ام‌البابی (هر دو از جزایر اروند‌رود و جزو خاک عراق) که عهدی در این دو نبرد فرمانده گردان قمر بنی هاشم(ع)* تیپ مستقل ۱۸ الغدیر بود (فرهنگ‌دوست). کاظم افزون‌بر حضور در جبهه به تحصیلاتش نیز ادامه داد و در ۱۳۶۵ ش، با شرکت در کنکور سراسری در رشتة برق دانشگاه کرمان پذیرفته شد (سپاه، فرم ... ؛ همسفران ... ، ص ۱۱۸).

کاظم در ۱۰ شهریور ۱۳۶۵، به سمت قائم‌مقامی ادارة تعاون و امور اجتماعی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خوزستان ارتقا یافت (سپاه، مدیریت ... )؛ اما همچنان در عملیات‌ها حضور می‌یافت. در عملیات کربلای ۴ در ۳ دی همان سال که در منطقة اَبوالخَصیب با هدف تصرف ابوالخصیب و محاصره نیروهای عراقی مستقر در شبه جزیرة فاو (جنوب شرقی عراق) صورت گرفت، جانشین گردان رزمی قائم (عج)* تیپ ۱۸ الغدیر شد و حین عملیات به‌طور سطحی دچار مجروحیت شیمیایی شد. به‌محض بهبودی نسبی در ۱۹ دی، در عملیات کربلای ۵، در منطقة شلمچه و شرق بصره با هدف تصرف آن منطقه و پیشروی به‌سوی بصره با همین سمت شرکت کرد و سرانجام براثر اصابت ترکش به سر و قطع دست شهید شد (همان، گواهی شهادت). پیکر وی را در گلزار شهدای خلد برین* زادگاهش به خاک سپرده‌اند (فرهنگ، همان‌جا).

شهید کاظم عهدی فردی مردمی، اجتماعی و صبور بود، در برابر مشکل زانو نمی‌زد و اعتقاد داشت که کار دنیا نشد ندارد. به والدینش بسیار اهمیت می‌داد، با زیردستانش مؤدبانه و برادرانه برخورد می‌کرد. با افراد فعال و متواضع ارتباط داشت و از تنبلی بیزار بود (حاتمی، بش).

در قسمتی از وصیت‌نامة شهید این‌گونه آمده است: «چه سعادتمندند کسانی که لباس رزم و جهاد را بر هر چیز دیگری ترجیح دادند و مخلصانه در راه خدا قدم برداشتند و عاقبت ردای زیبای شهادت بر سرو قامت آنان آراسته گردید و به لقا خدا شتافتند، من فکر می‌کنم مرحلة اول رسیدن به چنین سعادت بزرگ و جاودانگی مرحلة اخلاص است» (بش).

به‌پاس نکوداشت یاد شهید عهدی، کوچه‌ای در شهر یزد به نام او مزین است.

مآخذ:  ادارة ثبت‌احوال شهرستان یزد، شناسنامه، سند مورخ ۱۹ خرداد ۱۳۳۷، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان یزد؛ پادگان آموزشی قدس کرمان، معرفی‌نامه، سند مورخ ۱۳۶۲ ش، سند بش، موجود در همان‌جا؛ حاتمی، زهره، زندگی‌‌نامة شهید ماشاالله عهدی، منتشرنشده، بی‌تا، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان یزد؛ دریادل بیقرار، به کوشش کمیتة علمی و پژوهشی کنگره بزرگداشت سومین شهید محراب، یزد: کنگره بزرگداشت سومین شهید محراب، ۱۳۸۴ ش؛ روح‌پرور، محمدمهدی (فرمانده وقت گروهان قیس از گردان انصارالمومنین تیپ مستقل پیادة ۱۸ الغدیر)، مصاحبه با مؤلف، ۳ اردیبهشت ۱۳۹۹؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان یزد، حکم مأموریت، سند مورخ ۱۳۵۹ ش، سند مورخ ۱۳۶۱ ش، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان یزد؛ همان، فرم مشخصات کلی رزمندگان داوطلب ثبت‌نام در دانشگاه‌ها و مؤسسات عالی کشور، سند مورخ ۱۳۶۵ ش، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، گواهی خدمت، سند مورخ ۲۱ خرداد ۱۳۶۵، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، گواهی خدمت در جبهه، سند مورخ ۱۳۵۹ ش، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، گواهی شهادت، سند مورخ ۱۳۶۵ ش، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، گواهی مسئولیت، سند مورخ ۱۳۷۷ ش، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، مدیریت پرسنلی، سند مورخ ۱۳۶۵ ش، سند بش، موجود در همان‌جا؛ شهسواری‌فر، هادی (دوست شهید)، مصاحبه با آسیه سلطانی و زهره حاتمی،۱۳۸۴ ش؛ عهدی، ماشاالله، وصیت‌نامه، سند مورخ ۱۳۶۵ ش، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان یزد؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهش‌های بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ فرهنگ‌دوست، محمدمهدی (فرمانده یکی از گردان‌های تیپ مستقل پیادة ۱۸ الغدیر)، مصاحبه با مؤلف، ۱۳۹۸ ش؛ گلزار، محمود (دوست شهید)، مصاحبه با آسیه سلطانی و زهره حاتمی، ۱۳۸۴ ش؛ همسفران خورشید (زندگی‌نامة سرداران شهید استان یزد)، به کوشش حسن واحدیان اردکانی و مهدی واحدیان اردکانی، تهران: کنگره سرداران و چهارهزار شهید استان یزد، ۱۳۸۱ ش.

/ الهه آقابابایی اردکانی/