مخابرات استان یزد، شرکت، از شرکتهای ادارهکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان یزد باهدف تمرکز امور مخابراتی و ارتباطی در داخل کشور و برقراری تماس با دیگر کشورهای جهان.
در ۱۳۵۰ ش، شرکت مخابرات ایران از ادغام شرکت سهامی تلفن و امور تلگراف تأسیس و بهتبع از مرکز در یزد نیز ادارۀۀ تلفن تشکیل شد؛ سپس در ۱۳۵۲ ش، نخستین کاریز سهکاناله در استان بین یزد و شهرستان تفت راهاندازی و دستگاه تلکس نیز برای امور مخابراتی وارد استان شد (شاکر اردکانی).
در سالهای ۱۳۵۶-1357 ش، با اوجگیری اعتراضات مردمی بر ضد حکومت پهلوی دوم کارکنان ادارههای مختلف استان دست به اعتصاب زدند که دراینبین، اعتصاب کارکنان مخابرات استان یزد اهمیت ویژهای داشت؛ زیرا مخابرات دستگاهیسیستمی ارتباطاتی و مواصلاتی است که با برقرارکردن سیستم ارتباطی شهری و بینشهری، در ارتباطات، و رادیو و تلویزیون نقش بسیار مهمی داشت.
در پی این اعتراضات، کارکنان مخابرات نیز ضمن اعتصاب نامحدود، در ۱۳ آبان ۱۳۵۷ با حضور در راهپیمایی همبستگی خود را با نهضت اسلامی اعلام کردند و خواستههای خود را طی بیانیهای به گوش مسئولان استان رساندند که در نشریات آن روز نیز منتشر شد (بهبودزاده، دهم ... ، ص ۳۰۸).
همچنین، هنگامیکه ساواک مکالمات تلفنی منزل آیتالله محمد صدوقی*، (بعدها نمایندۀۀ امام خمینی (ره) در یزد) را شنود میکرد، به همت چند تن از کارکنان شرکت سیم تلفنی از خانههای مجاور عبور داده و خط تلفن جدیدی برای منزل وی نصب شد (بهبودزاده، مصاحبه ... ).
در ۱۰ آذر همان سال، آیتالله صدوقی با کارمندان مخابرات، شرکت نفت و دیگر ادارههای دولتی دیدار و طی اعلامیهای از اعلام همبستگی و همدردی و زحمات آنها قدردانی کرد (همو و کلانتری سرچشمه، ص ۲۳۰).
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در ۱۳۵۸ ش، با گسترش تغییر و تحولات در ادارههای کشور شرکت مخابرات یزد به ادارهکل مخابرات استان تبدیل شد (شاکر اردکانی).
در شهریور ۱۳۵۹ با آغاز جنگ عراق بر ضد ایران، کارکنان این اداره برای حمایت و پشتیبانی از رزمندگان هرماه یک روز حقوق خود را به جبهه اهدا کردند؛ همچنین، در فروردین ۱۳۶۰، پنجتن از کارکنان این اداره در قالب نیروی رزمی، حدود هفتاد روز به جبهههای غرب (منطقۀۀ سرپل ذهاب) اعزام شدند (بنافتیزاده). در همان سال، پس از بازگشت نیروهای اعزامی، بهمنظور حفظ و پایداری خطوط ارتباطی فرماندهان تلفنهای مغناطیسی یا هندلی به این مناطق ارسال شد (همو). در سالهای نخستین جنگ تحمیلی، مشکل قطعی ارتباط بین خطوط ارتباطی وجود داشت که نیروهای مخابرات یزد با حضور در مناطق جنگی، بهویژه در منطقۀۀ سرپل ذهاب برای تعمیر و مناسبسازی زیرساختهای مخابراتی به محلهای آسیبدیده میرفتند و زیرساختهای مناسب را برای برقراری ارتباط فراهم کردند (همو). همۀۀ فعالیتها درزمینۀۀ پشتیبانی از جبهه بهطور خودجوش و بدون تشکیلاتی در این اداره انجام میشد؛ در ۱۳۶۲ ش، بهمنظور حمایت از جبههها با جذب کمکهای نقدی از بین کارکنان، یک دستگاه خودرو تویوتا لندکروز به جبههها اهدا شد (همو).
در اواخر سال ۱۳۶۳ ش، پایگاه مقاومت بسیج بانام شهید قندی در این اداره آغاز به کار کرد. آمار تقریبی کارکنان مخابرات کل استان در دوران دفاع مقدس حدود ۱۲۰۰ تن بوده است که ششصد تن از آنان کارکنان مخابرات شهرستان یزد بودند. از آن سال تا پایان جنگ، ۴۴۵ تن از نیروهای این اداره در سطح استان در قالب نیروهای رزمی یا فنی، تخصصی یا بیسیمچی در سمتهای بهرهبردار تلفن، مفصلبند، سیمبان خطوط، تکنسین کاردان نصب سامانههای سیستمهای رادیویی کمظرفیت، متخصص کابلکشی، تلگرافچی، اپراتور تلفن و رانندۀۀ خودروهای سنگین در جبهه فعالیت داشتند. شمار اعزامیها از این اداره در قالب گروههای پنج تا ده نفره بود (همو). بیشترین اعزامی به فروردین ۱۳۶۵ مربوط است که طی آن، نود تننودتن از این اداره به جبهه فرستاده شدند. این اعزام با شهادت علیاکبر عسگری اشکذری (1326-1365 ش) همزمان بود که با سمت تکتیرانداز در جزیرۀۀ مجنون جنوبی در تالاب هورالعظیم در جنوب شرق عراق براثر اصابت ترکش به کتف به شهادت رسید (( فرهنگ ... ، ذیل نام؛ بنافتیزاده).
از دیگر اقدامات این نهاد ارسال وسایل نقلیهای چون نیسان وانت، مینیبوس و جز آنها با راننده به جبهه و تأسیس دفتر مخابراتی و تخصیص خط تلفن ویژه یا ایجاد کانال تلفن، از پادگان شهید عاصیزاده (کیلومتر پانزده جادة اهواز ـ اندیمشک) تیپ مستقل پیادۀۀ ۱۸ الغدیر یزد برای ارتباط رزمندگان با خانوادههایشان بود که به پیششماره نیاز نداشت (همو).
از مجموع ۴۴۵ تن از کارکنان اداره مخابرات در کل استان که به جبهه اعزام شدند شش تنششتن شهید، هجده تنهجدهتن دیگر اسیر و شش تنششتن نیز مجروح شدند (شاکر اردکانی). از اقدامات پس از جنگ شرکت مخابرات استان یزد جذب ۱۵۱ تن از جانبازان بوده است (همو). این شرکت درزمینۀۀ ترویج فرهنگ شهادت و مقاومت با همکاری پایگاه بسیج اداره، هرساله در هفتۀ دفاع مقدس برنامههای متفاوتی را برگزار میکند؛ ازجمله: غبارروبی و عطرافشانی قبور شهدا، بازدید و تجلیل از خانوادههای شهدای مخابرات، برگزاری کنگرۀۀ بزرگداشت شهدای بیسیمچی و مخابرات استان یزد با عنوان «قاصدان امین» (1391 ش) و رونمایی از تمبر یادبود کنگرۀ بزرگداشت ۹۸ شهید بیسیمچی و مخابرات، رونمایی از کتاب قصۀ دلهای مجنون: روایت کوتاه از زندگی شهدای مخابرات منطقۀۀ یزد به قلم محمدعلی همتی (1398 ش) و رونمایی از تمثال نود شهید وابسته به مخابرات یزد در مهر ۱۳۹۹ (زارع).
مآخذ: بنافتیزاده، محمد (کارمند ادارۀۀ مخابرات در زمان جنگ)، مصاحبه با مؤلف،۲۰ مرداد ۱۳۹۹؛ بهبودزاده، جواد، دهم فروردین (تحلیلی بر تاریخ انقلاب اسلامی در یزد)، تهران: سورۀۀ مهر، ۱۳۹۸ ش؛ همو (نویسنده و تحلیلگر تاریخ انقلاب)، مصاحبه با مؤلف، ۲۰ مرداد ۱۳۹۹؛ همو و محمدرضا کلانتری سرچشمه، روزشمار انقلاب اسلامی در یزد، تهران: سورۀۀ مهر، ۱۳۹۵ ش؛ شاکر اردکانی، عباس (فرمانده پایگاه بسیج مخابرات)، مصاحبه با مؤلف، ۲۰ مهر ۱۳۹۹؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهشهای بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ زارع، محمدعلی (مدیر شرکت مخابرات استان یزد)، مصاحبه با مؤلف، ۲۰ مهر ۱۳۹۹.