مسافری، محمد (25 شهریور ۱۳۴۵-10 تیر ۱۳۶۶)، از فرماندهان توپخانة قرارگاه رمضان نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
او در شهر تفت* واقع در مرکز استان یزد* به دنیا آمد. پدرش غلامحسین کشاورز، و مادرش بیبی صغری ساداتی سلطانآبادی، خانهدار بود (ادارة ثبتاحوال ... ؛ فرهنگ ... ، ذیل نام).
محمد دورة ابتدایی را در ۱۳۵۲ ش در مدرسة کاظمی آغاز کرد و در ۱۳۵۷ ش به پایان رساند. برای دورة راهنمایی در مدرسة ابوریحان (شهید میراب کنونی) نامنویسی نمود و این مقطع را در ۱۳۶۰ ش به اتمام رساند؛ اما به سبب حضور در جبهه تحصیلش را ناتمام گذاشت (مسافری، ابوالفضل؛ ادارة آموزشوپرورش ... ). او در ایام تحصیل بهویژه در تابستانها بنایی میکرد (مسافری، ابوالفضل).
محمد دو سال پس از آغاز جنگ عراق بر ضد ایران، در ابتدای تابستان ۱۳۶۱ ش عضو بسیج تفت شد و دورة آموزش عمومی نظامی را در پادگان شهید بهشتی* (باغ خان* سابق) یزد گذراند (سپاه ... ، سوابق ... ). پس از پایان آموزش در اواخر مرداد ۱۳۶۱، با سمت تکتیرانداز به تیپ ۸ نجف اشرف پیوست و تا اواسط آذر همان سال در جنوب غربی استان خوزستان در منطقة موسیان و دهلران در خط پدافندی حضور داشت (همان، وضعیت ... ). او از مهر ۱۳۶۲، به استخدام سپاه پاسداران* انقلاب اسلامی یزد درآمد و یک دورة سهماهة آموزشی عمومی نظامی را در پادگان غدیر اصفهان گذراند (ستاد ... ). پس از آموزش مأمور به خدمت در استان سیستان و بلوچستان شد و تا اواسط مرداد محافظ امام جمعة زاهدان، آیتالله جواد عبادی بود (مسافری، ابوالفضل).
پسازآن به یزد بازگشت و تا اواخر شهریور ۱۳۶۳، مسئول بسیج دانشآموزی سپاه پاسداران یزد شد. سپس در عملیات بدر (20 اسفند ۱۳۶۳)، که در جبهة جنوبی، تالاب هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان) با هدف قطع جادة بصره ـ العمارة عراق و تهدید بصره از شمال اجرا شد، شرکت نمود. محمد در این عملیات براثر انفجار دچار موجگرفتگی شدیدی شد و تا ۲۳ فروردین ۱۳۶۴، در بیمارستانی در اصفهان تحت درمان بود (سپاه، تأیید ... ). پس از بهبودی نسبی به واحد تعاون قرارگاه نجف اشرف رفت و تا اوایل خرداد ۱۳۶۴، در این واحد بود (همان، وضعیت).
مسافری پسازاین مأموریت از اوایل خرداد تا ۹ مهر ۱۳۶۴، مسئولیت حفاظت از امامجمعه یزد، آیتالله سید روحالله خاتمی را بر عهده گرفت (مسافری، ابوالفضل). در این ایام به علت مشکلات عصبی ناشی از جنگ از ۱۷ تا ۲۶ آبان،۱۳۶۴، تحت مداوا قرار گرفت (سپاه، تأیید؛ بنیاد ... ). پسازآن در واحد تعاون* سپاه پاسداران یزد در بخش معراج شهدا مشغول به خدمت شد. از ۲۶ آذر ۱۳۶۴، مسئول واحد سمعی ـ بصری بسیج تفت گردید. محمد از اواخر آذر ۱۳۶۴ تا اسفند ۱۳۶۵، بار دیگر مسئولیت حفاظت از امام جمعة یزد را بر عهده گرفت (مسافری، ابوالفضل؛ سپاه، وضعیت). پسازآن به قرارگاه برونمرزی رمضان پیوست و در توپخانه آن قرارگاه ادامه خدمت داد. از عنوان آخرین مسئولیت محمد مسافری اطلاع دقیقی در دست نیست. در فرهنگ اعلام شهدا (ذیل نام) سمت وی، معاون فرمانده گروهان در مریوان و در اسناد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، معاون گروهان توپخانة قرارگاه رمضان، ذکرشده است (سپاه، وضعیت، سوابق). آنچه مسلم است در این زمان او یکی از فرماندهان توپخانة قرارگاه رمضان بوده است (روحپرور).
سرانجام محمد در منطقة مرزی مریوان در غرب کردستان براثر اصابت ترکش کاتیوشا به سرش به شهادت رسید و پیکرش پس از تشییع در گلزار شهدای گرمسیر تفت به خاک سپرده شد (سپاه، گواهی ... ؛ فرهنگ، همانجا).
شهید محمد مسافری فردی خوشبرخورد و اجتماعی بود. در کارهای خانه به مادرش کمک میکرد. بسیار مهماندوست بود (مسافری، ابوالفضل).
در قسمتی از وصیتنامة شهید آمده است: «ما وظیفه داریم که در مقابل [دشمنان] بایستیم؛ و از اسلام و قرآن تا آخرین قطرة خونم دفاع میکنم. ای ملت قهرمان و شهیدپرور ایران، خداوند شما را انتخاب کرده و به شما منت گذاشته تا دین او را در روی زمین حاکم و زمینه را برای ظهور ولیالله اعظم امام زمان (عج) آمادهسازید» (بش).
مآخذ: ادارة آموزشوپرورش شهرستان تفت، گواهینامة پایان تحصیلات دورة راهنمایی، سند مورخ خرداد ۱۳۶۰، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ ادارة ثبتاحوال شهرستان تفت، شناسنامه، سند مورخ ۲۲ آبان ۱۳۴۵، سند بش، موجود در همانجا؛ بنیاد شهید انقلاب اسلامی شهرستان تفت، گواهی معالجه، سند مورخ ۲۷ مهر ۱۳۶۴، سند بش، موجود در همانجا؛ روحپرور، محمدمهدی (همرزم شهید)، مصاحبه با علی میرهاشمی، ۲۰ مهر ۱۴۰۱؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان تفت، تأیید مجروحیت، سند مورخ ۲۲ فروردین ۱۳۶۴، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ همان، سوابق و عملکرد خدمتی سپاه، سند بیتا، سند بش، موجود در همانجا؛ همان، گواهی شهادت، سند مورخ ۱۸ تیر ۱۳۶۶، سند بش، موجود در همانجا؛ همان، وضعیت خدمتی، سند بیتا، سند بش، موجود در همانجا؛ ستاد منطقة ۶ سپاه، گواهی دورة آموزشی، سند مورخ ۷ دی ۱۳۶۲، سند بش، موجود در همانجا؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهشهای بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ مسافری، ابوالفضل (برادر شهید)، مصاحبه با مؤلف، ۴ خرداد ۱۳۹۹؛ مسافری، محمد، وصیتنامه، سند مورخ ۳ شهریور ۱۳۶۳، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد.