مسلم بن عقیل(ع)، گردان (2)، گردانی رزمی و موقت از تیپ مستقل پیادۀ ۱۸ الغدیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از استان یزد.
این گردان با گسیل نیروهای مردمی استان یزد در قالب طرح سراسری لبیک یا خمینی (آذر ۱۳۶۲) شکل گرفت. علت اصلی اجرای چنین طرحی، ناکامی رزمندگان در عملیات والفجر مقدماتی در ۱۷ بهمن ۱۳۶۱، با هدف پیشروی به‌سوی شهر بصره از شمال و از محور العماره (شهری در جنوب شرقی عراق و در ۱۸۰ کیلومتری شمال بصره؛ نقشه ... ) بود که فرماندهان ایرانی را بر آن داشت، با تغییر منطقۀ نبرد به اهداف یادشده برسند. بدین منظور، عملیات گذر از هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان) و پیشروی از این منطقه به‌سوی بصره طراحی شد (اردستانی، ص ۱) که برای اجرای آن نیروهای بسیاری از سراسر کشور ازجمله استان یزد به‌صورت داوطلبانه، به جبهه‌ها گسیل شدند. این نیروها نخست در پادگان شهید بهشتی* (باغ خان* سابق)، آموزش مقدماتی را گذراندند؛ سپس در ۲۷ بهمن ۱۳۶۲ به پادگان شهید عاصی‌زاده* (کیلومتر پانزده جادۀ اهواز ـ اندیمشک) رفتند و در آنجا در گردانی به نام مسلم بن عقیل(ع) با استعداد ۲۵۰ تن سازمان‌دهی شدند (فرهنگ‌دوست، مصاحبه ... ).
تجهیزات و سلاح‌های گردان شامل تفنگ کلاشینکف، تیربار گرینف، آر.پی.جی ۷، خمپاره‌انداز ۶۰ میلی‌متری، انواع نارنجک‌های دستی، فرمانده آن ماشاالله (کاظم) عهدی* و جانشین فرمانده، عباسعلی پایدار بود. این گردان پس از سازمان‌دهی به‌منظور تکمیل آموزش نیروهایش به موقعیت صبر (صفائیه) در انتهای پادگان شهید عاصی‌زاده گسیل شد (فرهنگ‌دوست، خط‌شکن ... ، ص ۲۸۱). در ۲۰ اسفند ۱۳۶۲، به‌سبب مرخصی فرمانده گردان، کادر آن نیز تغییر کرد و فرماندهی گردان به محمدمهدی فرهنگ‌دوست واگذار شد. جانشین اول و دوم فرمانده هم به ترتیب عباسعلی پایدار و علی خبیری؛ فرمانده گروهان‌ها، به ترتیب محمدصادق دهقان، محمود دارپرنیان و رمضان‌علی شفیعی* بودند (فرهنگ‌دوست، خط‌شکن، ص ۲۸۲؛ بنی‌فاطمه، ص ۲۳). پس‌ازاین و با توجه به مأموریت تیپ الغدیر که از ۲۹ دی ۱۳۶۲ تا ۲۲ اردیبهشت ۱۳۶۳، پدافند از طلائیه جدید تا هورالهویزه را بر عهده داشت (همو، ص ۲۲)؛ گردان مسلم بن عقیل هم در روزهای پایانی فروردین ۱۳۶۳، برای پدافند از منطقۀ عملیاتی یادشده در آنجا مستقر شد و این مأموریت را تا ۲۲ اردیبهشت همان سال بر عهده داشت؛ سپس خط پدافندی را به لشکر ۹۲ زرهی نیروی زمینی ارتش تحویل داد. در این مأموریت تنها یک‌تن از نیروهای گردان به شهادت رسید (سلطانی گردفرامرزی، ص ۱۲۸؛ فرهنگ‌دوست، همان، ص ۲۸۴). پس از این مأموریت گردان هم منحل شد (همو، مصاحبه).
مآخذ: اردستانی، حسین، گزارش عملیات خیبر، سند مورخ ۱۳۶۳ ش، شم بازیابی ۱۴۸، موجود در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛ بنی‌فاطمه، سید هدایت، شناسنامۀ تیپ الغدیر در دوران دفاع مقدس، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۹۹ ش؛ سلطانی گردفرامرزی، ولی، اولین آفند (نقش تیپ مستقل پیادۀ ۱۸ الغدیر در عملیات خیبر)، یزد: توزوقلم، ۱۳۹۳ ش؛ فرهنگ‌دوست، محمدمهدی، خط‌شکن کویر (خاطرات)، به کوشش محمدعلی همتی، یزد: خط‌شکنان، ۱۳۹۵ ش؛ همو (فرمانده گردان مسلم بن عقیل(ع))، مصاحبه با مؤلف، ۳۰ تیر ۱۳۹۹؛ نقشۀ سیاحتی و گردشگری کشور عراق، به کوشش مؤسسۀ جغرافیایی و کارتوگرافی، گیتاشناسی، تهران: هامون، ۱۳۹۶ ش.