یاری، سامی (3 شهریور ۱۳۴۸-7 آبان ۱۳۷۰)، فرمانده گروهان تخریب از گردان مهندسی لشکر ۱۱ امیرالمؤمنین(ع) نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

      سامی در ر روستای قَلعه‌دَره واقع در شهرستان ملکشاهی از توابع استان ایلام متولد شد. پدرش، جمشید کارگر و مادرش، فوزیه آژفَنداک خانه‌دار بود. خودش فرزند اول خانواده بود و یک برادر به نام؛ مهدی و یک خواهر به نام؛ فَضیله داشت. (یاری)

      او از ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۰ش دورۀ ابتدایی را در مدرسۀ فرُخی شهر ملکشاهی و راهنمایی را از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۳ش  در مدرسۀ ارشاد همین شهر گذراند. سپس در ۱۳۶۳ش وارد دبیرستان امام خمینی(ره) در شهر ملکشاهی شد اما به علت عضویت در بسیج  و حضور در جبهه فقط توانست تا دوم دبیرستان تحصیل کند. (همو)

      سامی در ۱ تیر ۱۳۶۳ وارد بسیج شهرستان ملکشاهی شد. پس از چند روز به شهرستان ایلام اعزام شد و به عنوان نیروی بسیجی مشغول به خدمت شد. او در ۱۴ آذر ۱۳۶۳ تا ۲۸ دی ۱۳۶۳ به مدت ۴۵ روز آموزش‌های نظامی را در پادگان شهید فرجیان‌زاده (واقع در شش کیلومتری شهر ایلام) گذراند. بعد از یک وقفه پنج ماهه در ۱۰ خرداد ۱۳۶۴ تا زمان ورودش به سپاه  به عنوان نیروی بسیجی در جبهه  شرکت کرد. سامی در عملیات کربلای ۱ (9 اریبه شت ۱۳۶۵) که با هدف آزادسازی شهر مهران و ارتفاعات آن انجام شد به عنوان نیروی بسیجی شرکت داشت. همچنین در ۱۸ شهریور ۱۳۶۶ عضو افتخاری  سپاه در شهرستان ایلام شد و بعد از آن به عنوان پاسدار رسمی در جبهه حضور یافت. (سپاه، گواهی آموزشی...؛ همو)

      او از ۱۸ شهریور ۱۳۶۶ تا ۱۶ مهر ۱۳۶۶ به عنوان مسئول دسته ۱  از گردان ۵۰۱ امام حسن مجتبی(ع) لشکر ۱۱ امیرالمؤمنین(ع) خدمت کرد؛ اما به دلیل انتقالی ادامۀ خدمتش را تا ۱۴ بهمن ۱۳۶۷ در گردان ۵۰۷ الحدید لشکر ۱۱ امیرالمؤمنین(ع) گذراند. سامی در عملیات والفجر ۱۰ (23 اسفند ۱۳۶۶) که در منطقۀ سلیمانیه، حلبچه و شاخ‌شمیران با هدف پیشروی به سوی سلیمانیه با تصرف شهرهای حلبچه، خَرمال، دوجلیه و... انجام گرفت با همین مسئولیت شرکت داشت که در همان روزها  بر اثر اصابت ترکش خمپاره به صورت و دست و پای چپش مجروح شد. سامی با همین مسئولیت در عملیات بیت‌المقدس ۴ (5 فروردین ۱۳۶۷) که در منطقۀ سلیمانیه، حلبچه و شاخ شمیران با هدف تصرف ارتفاع شاخ شمیران و تأمین جناح چپ منطقۀ عملیاتی والفجر ۱۰ صورت گرفت حضور داشت. وی در ۱۵ اسفند ۱۳۶۷ تا ۳ مهر ۱۳۶۹ به عنوان فرمانده دسته تخریب از گردان مهندسی لشکر ۱۱ امیرالمؤمنین(ع) خدمت کرد. سپس در ۱ آبان ۱۳۶۹ تا ۸ مهر ۱۳۷۰ فرمانده گروهان تخریب از گردان مهندسی لشکر ۱۱ امیرالمؤمنین(ع) شد. سامی با حضور در امتحانات آذرماه ۱۳۶۹ موفق به اخذ مدرک دیپلم در رشتۀ اقتصاد اجتماعی شد. سرانجام در حین پاکسازی اطراف یکی از پادگان‌های ایران  که در اوایل جنگ مین‌گذاری شده بود در منطقۀ قلاویزان مهران بر اثر انفجار مین والمرا شهید شد و پیکرش در گلزار شهدای شهرستان ملکشاهی به خاک سپرده شد. (سپاه، گواهی مسئولیتی...؛ سپاه، گواهی مجروحیت...؛ ادارۀ آموزش و پرورش، کارنامۀ تحصیلی؛ محسن‌پور، ص ۱۰۹)

     سامی یاری فردی خوش‌اخلاق، مهربان، مقید، اهل نماز اول وقت و صله‌ارحام و متهجد بود. وی با اهل خانه بسیار خوش‌رفتار می‌کرد و نسبت به خویشاوندان و اطرافیانش رفتاری محبت‌آمیز داشت. احترام به دیگران از دیگر خصوصیات خوب او بود. او آرزوی شهادت داشت و سرانجام به آن رسید. (محسن‌پور، ص ۱۰۶ و ۱۰۷؛ یاری)

      در بخشی از وصیت‌نامه‌ این شهید آمده: « خواهرم؛ پس از توفیق شهادت، سورۀ جمعه را بر مزارم قرائت کن تا آرام‌بخش روح من و موجب تسلی‌خاطر شما باشد. خواهرم! رضای خدا را بر همه چیز مقدم بدار. (محسن‌پور، ص ۱۱۰)

      جهت نکوداشت یاد و نام این شهید، کوچۀ محل زندگی خانواده‌اش در خیابان مطهری شهر ملکشاهی به نام وی نام‌گذاری شده است. در ۱۳۹۵ ش یادواره‌ای به نام وی برای شهدای شهرستان ملکشاهی برگزار شد. همچنین هر ساله به مناسبت هفته بسیج و نیز سالروز بمباران شهرستان ملکشاهی یادواره‌ای برای شهدای این شهرستان برگزار می‌شود که در آنها از شهید سامی یاری یاد می‌شود. بخشی از خاطرات و زندگی‌نامۀ وی در قالب جلد چهارم کتاب پرچم‌داران(ص ۱۰۳ تا ۱۱۰) با نگارش بهرام محسن‌پور توسط  انتشارات سوره‌های عشق در ۱۳۹۵ ش به چاپ رسیده است. همچنین در صفحه ۱۶۴ کتاب ستاره‌های آسمانی که سال ۱۳۸۹ توسط انتشارات زانا چاپ شده مطالبی در مورد این شهید درج شده است. (یاری)

مآخذ: ادارۀ کل آموزش و پرورش استان ایلام، کارنامۀ تحصیلی، سند مورخ ۳۱ فروردین ۱۳۷۳، سند بش، موجود در ادارۀ حفظ اثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان ایلام؛ رشید، محسن، اطلس جنگ ایران و عراق، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، ۱۳۸۷ش؛ سپاه، گواهی آموزشی، سند بی‌تا، سند بش، موجود در ادارۀ کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان ایلام؛ سپاه، گواهی مسئولیتی، سند مورخ ۱۸ در ۱۳۷۳، سند بش، موجود در همان‌جا؛ سپاه، گواهی مجروحیت، سند مورخ ۱۷ فروردین ۱۳۶۷، سند بش، موجود در همان‌جا؛ کرمی، شایان، ستاره‌های آسمانی(ویژه گرامیداشت سرداران و ۳۷۵ شهید شهرستان ملکشاهی)، ایلام: انتشارات زانا، ۱۳۸۹ش؛ محسن‌پور، بهرام، پرچم‌داران(یاد‌نامۀ شهدای استان ایلام)، جلد چهارم، ایلام: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، انتشارات سوره‌های عشق، ۱۳۹۵ش؛ یاری، فَضیله(خواهر شهید)، مصاحبه با مؤلف، ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.

 /مریم جانی/