این مقاله تایید نهایی نشده است و صرفاً برای بررسی بصورت عمومی منتشر شده است. (غیر قابل استناد)
توکلی، غلامعباس (6 فروردین ۱۳۳۷-14 تیر ۱۳۶۵)، فرمانده گروهان گردان علی بن ابیطالب(ع) لشکر ۱۷ علی بن ابیطالب(ع) نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
او فرزند قنبر و فاطمه شاه‌مرادی در روستای عَقیل‌آباد، در ۱۲کیلومتری جنوب شرقی شهر اراک*، زاده شد. پدرش افزون‌بر کشاورزی در روستا، مغازه و شعبۀ توزیع نفت داشت. غلامعباس فرزند اول خانواده بود و دو برادر و سه خواهر داشت (توکلی، اکبر).
توکلی تحصیلات دورۀ ابتدایی را از 1343 تا ۱۳۴۹ ش، در دبستان زادگاهش سپری کرد (اداره ... ). پس‌ازآن، به‌سبب نبود مقطع متوسطه در روستا و برای کمک به معاش خانواده، تحصیل را رها کرد و افزون‌بر کمک به پدر در کشاورزی، به گچ‌کاری مشغول شد (توکلی، اکبر).
او دورۀ خدمت سربازی را از ۱۳۵۶ تا ۱۳۵۸ ش، در پایگاه یازدهم شکاری (پایگاه دوشان‌تپه) نیروی هوایی ارتش واقع در خیابان پیروزی تهران گذراند (نیروها ... ) و هم‌زمان با اوج‌گیری مبارزات مردم بر ضد حکومت پهلوی، در راه‌پیمایی‌ها شرکت می‌کرد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ۱۳۵۸ ش، با ملیحه داوری ازدواج کرد و صاحب سه فرزند به نام‌های زهرا، مرتضی و مصطفی شد. ابرای امرار معاش به کار بنایی وگچ‌کاری ادامه داد (توکلی، غلامعباس، مصاحبه ... ).
غلامعباس در دی ۱۳۶۰، برای مقابله با گروه‌های مخالف انقلاب اسلامی با گروهی از بسیجیان و پاسداران سپاه اراک به شهر بانِه، در شمال غربی استان کردستان، گسیل و پس از مدتی، راهی شهر بوکان در جنوب استان آذربایجان غربی شد (کریمی). او پس از این مأموریت، در ۱۳۶۱ ش، با عضویت در شورای اسلامی روستای عقیل‌آباد، مسئولیت امور اجرایی آن را بر عهده گرفت و طرح‌های عمرانی، ایجاد شبکه آب و برق‌رسانی و مشکلات فرهنگی روستا را پیگیری کرد (صیدی).
در جریان جنگ تحمیلی ارتش عراق بر ضد ایران (31 شهریور ۱۳۵۹-29 مرداد ۱۳۶۷)، نخستین‌بار با گروهی از بسیجیان و پاسداران سپاه اراک به فرماندهی نیازعلی طالبی* (شهادت: ۱۳۶۱ ش) همراه شد و با پیوستن به گردان جانبازان روح‌الله* تیپ ۷ ولیعصر(عج) (صفرزاده)، در عملیات بیت‌المقدس (10 اردیبهشت ۱۳۶۱)، در جبهة جنوبی، غرب رود کارون با هدف آزادسازی شهرهای هویزه و خرمشهر در جنوب غربی استان خوزستان شرکت کرد (سپاه، نامه پایان ... ). پس‌ازآن، در تیر ۱۳۶۱، عضو واحد بسیج سپاه پاسداران اراک شد (همان، نامه معرفی، ۲۷ تیر ۱۳۶۱)؛ سپس، به مدت دو ماه، آموزش عمومی نظامی را در پادگان حمزه سیدالشهدای تهران گذراند (همان، فرم استعداد ... ) و در مهر همان‌سال، به واحد عملیات سپاه معرفی شد (همان، نامه معرفی، سند مورخ ۱۲ مهر ۱۳۶۱).
غلامعباس ۱۰ دی ۱۳۶۱، با عضویت در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اراک*، در قسمت پدافند هواییِ واحد عملیات سپاه، مشغول‌به‌کار شد. پس از هفت ماه، مسئولیت گروه گشت‌وبازرسی در واحد عملیات سپاه اراک را پذیرفت (سپاه، فرم استعداد) و تا اواخر پاییز ۱۳۶۲ ش، در مأموریت‌های گشت‌وبازرسی حضور داشت (همان، برگ ... ، سند مورخ ۸ آبان ۱۳۶۲).
او چند ماه بعد به لشکر ۱۷ علی بن ابیطالب(ع) پیوست و در عملیات خیبر (3 اسفند ۱۳۶۲)، که در جبهة جنوبی، هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان)، با هدف عبور از هور و تهدید بصره از شمال طرح‌ریزی شده بود، با سمت معاون دسته، در گروهان ۱ گردان علی بن ابیطالب(ع)* این لشکر حضور یافت و در اواخر تابستان ۱۳۶۳ ش، در مقام فرمانده گروهان ۱ در گردان پیشین، راهی شهر مهاباد در جنوب استان آذربایجان غربی شد (سعادتی). این مأموریت، به‌سبب سرمای هوا، بارندگی زیاد، پوشیده‌شدن میدان‌های مین ارتش عراق از برف و نیز، شهادت مهدی زین‌الدین (اشعری و کربلایی، ج ۲، ص ۵۶۱) در آبان ۱۳۶۳، به پایان رسید و عملیات لغو شد (همو). او پس از بازگشت به اراک، به واحد بسیج سپاه اراک منتقل شد (سپاه، نامه معرفی، سند مورخ ۴ دی ۱۳۶۳) و تا فروردین ۱۳۶۴، در این واحد مشغول به کار بود (همان، حکم ... ). در ادامۀ همان سال، در عملیات عاشورای ۲ (24 مرداد ۱۳۶۴)، در منطقة عملیاتی چنگوله در جنوب مهران و با هدف انهدام نیروهای دشمن اجرا شد، در سِمت فرمانده گروهان ۲ در گردان علی بن ابیطالب(ع) شرکت کرد، ولی گردان وارد عمل نشد (زندوکیلی). پس از بازگشت به اراک، از شهریور ۱۳۶۴، به واحد عملیات سپاه اراک رفت (سپاه، نامه معرفی، سند مورخ ۱۲ شهریور ۱۳۶۴) و تا دی همان‌سال، در بخش پدافند هوایی واحد عملیات مشغول به کار بود (همان، برگ، سند مورخ ۳۰ دی ۱۳۶۴). او بهمن همان سال به جبهه بازگشت و در مقام فرمانده گروهان ۲ در گردان علی بن ابیطالب(ع)، برای اجرای مأموریت پدافندی، به پَد شرقی جزیره مَجنون (شمال استان بصره عراق) گسیل شد (مجیدی).
غلامعباس با همان مسئولیت پیشین، در اردیبهشت ۱۳۶۵، برای مقابله با تک ارتش عراق، به منطقۀ پیچ اَنگیزِه (در ۵کیلومتری منطقه فَکِّه، در شمال غربی استان خوزستان) گسیل شد (اسکندری). گروهان وی افزون‌بر جلوگیری از حرکت روبه‌جلو ارتش عراق، تلفات سنگینی بر آنان وارد کرد به‌طوری که سبب عقب‌نشینی آن‌ها شد (داودآبادی، ص ۶۴).
در عملیات کربلای ۱ که در ۹ تیر ۱۳۶۵، در منطقۀ مهران، در جنوب غربی استان ایلام، با هدف بازپس‌گیری شهر مهران و ارتفاعات آن اجرا شد، فرماندهی گروهان ۲ از گردان علی بن ابیطالب(ع) را بر عهده داشت که این گروهان به‌منزلۀ نیروی احتیاط گردان عمل کرد (همو، ص ۱۲۶). در همین عملیات، با اصابت ترکش به ناحیۀ کتف و صورت به شهادت رسید (سپاه، گواهی). پیکرش در گلزار شهدای عقیل‌آباد به خاک سپرده شد (توکلی، اکبر).
او خوش‌اخلاق و کم‌حرف بود (). از شهید وصیت‌نامه‌ای برجای نمانده و در یکی از دست‌نوشته‌های وی آمده است: «رسول خدا (ص) می‌فرماید: سه چیز نزد خداوند از همه‌چیز محبوب‌تر است؛ نمازهای واجب را در اول‌وقت‌خواندن؛ نیکی‌کردن به پدر و مادر و جهاد در راه خدا. پروردگارا به ما توفیق بده که بتوانیم محبوب‌ترین عبادت‌هایی را که تو دوست داری، انجام دهیم و ما را به راه راست هدایت فرما و در این راه ثابت قدم بدار» (بش).
به پاس نکوداشت شهید، نامش را بر خیابانی در روستای عقیل‌آباد نهاده‌اند (اسماعیلی).
مآخذ: ادارۀ آموزش‌وپرورش شهرستان اراک، گواهی تحصیلی، سند بی‌تا، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-T-001، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان مرکزی؛ اسکندری، غلامحسین (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با ابوالقاسم صفرزاده، ۲۶ خرداد ۱۴۰۱؛ اسماعیلی، حسن (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با همو، ۲۶ خرداد ۱۴۰۱؛ اشعری‌مقدم، محمدرضا و مهدی کربلایی، مهران تا مجنون: کارنامه عملیاتی لشکر ۱۷ علی بن ابیطالب(ع) در دوران دفاع مقدس (1363-1362)، قم: حماسه یاران، ۱۳۹۸ ش؛ توکلی، اکبر (برادر شهید)، سند بی‌تا، شم بازیابی ۰۰۱-001 MKA 1173289، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان مرکزی؛ توکلی، غلامعباس، دست‌نوشته، بی‌تا، موجود در همان‌جا؛ همو، مصاحبه گزینش، سند مورخ ۱۸ مهر ۱۳۶۱، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-F-020، موجود در همان‌جا؛ زندوکیلی، ارسلان (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با ابوالقاسم صفرزاده، ۲۶ خرداد ۱۴۰۱؛ داودآبادی، محمد، گذرگاه کربلا، قم: انتشارات سفیران طلائیه، ۱۳۹۶ ش؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اراک، برگ درخواست مرخصی، سند مورخ ۸ آبان ۱۳۶۲، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-N-008، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان مرکزی؛ همان، سند مورخ ۳۰ دی ۱۳۶۴، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-N-005، موجود درهمان‌جا؛ همان، حکم مأموریت، سند مورخ ۵ فروردین ۱۳۶۴، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-N-046، موجود در همان‌جا؛ همان، فرم استعداد نیروی انسانی، سند مورخ ۲۷ مهر ۱۳۶۲، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-F-040، موجود در همان‌جا؛ همان، گواهی شهادت، سند مورخ ۳۱ تیر ۱۳۶۵، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-H-014، موجود در همان‌جا؛ همان، نامۀ پایان مأموریت، سند مورخ ۱۳ خرداد ۱۳۷۲، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-N-018، موجود درهمان‌جا؛ همان، نامۀ معرفی، سند مورخ ۲۷ تیر ۱۳۶۱، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-N-015، موجود درهمان‌جا؛ همان، ، سند مورخ ۱۲ مهر ۱۳۶۱، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-N-039، موجود در همان‌جا؛ همان، سند مورخ ۴ دی ۱۳۶۳، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-N-043، موجود در همان‌جا؛ همان، سند مورخ ۱۲ شهریور ۱۳۶۴، شم بازیابی ۰۱۱۲۳-N-041، موجود در همان‌جا؛ سعادتی، ارسلان (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با ابوالقاسم صفرزاده، ۲۶ خرداد ۱۴۰۱؛ صفرزاده، ابوالقاسم (محق پرونده شهید)، مصاحبه با مؤلف، ۲۶ خرداد ۱۴۰۱؛ صیدی، علی‌اصغر (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با ابوالقاسم صفرزاده، ۲۸ خرداد ۱۴۰۱؛ کریمی‌انجدانی، محسن (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با همو،۱ تیر ۱۴۰۱؛ نیروهای مسلح شاهنشاهی، کارت پایان خدمت، سند بی‌تا، شم بازیابی ۰۱۱۱۲۳-H-002، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان مرکزی؛ مجیدی، رحمت‌الله (هم‌رزم شهید)، مصاحبه با ابوالقاسم صفرزاده، ۲۶ خرداد ۱۴۰۱ .
/ زهرا نعیمی/