پلاک هشت،  برنامه‌ای تلویزیونی تولید شبکۀ استانی مرکز یزد با موضوع دفاع مقدس به کارگردانی غلامرضا حاجی‌زاده.

غلامرضا حاجی‌زاده متولد ۸ بهمن ۱۳۵۳ در شهر یزد و فارغ‌التحصیل لیسانس گرافیک از جهاد دانشگاهی تهران است. او از ۱۳۸۱ ش، درزمینۀ کارگردانی در صداوسیمای مرکز یزد فعالیت دارد (حاجی‌زاده).

بنیاد شهید و امور ایثارگران استان تولید این برنامه را به سازمان صداوسیمای مرکز یزد پیشنهاد داد و در ادامه، طی چهار سال، از ۱۳۹۰-1394 ش، پلاک هشت با هدف زنده‌نگه‌داشتن یاد شهدا و با معرفی شهدای استان یزد به تهیه‌کنندگی علیرضا آخوندی اناری تهیه و پخش شد (همو).

واژۀ «پلاک» در عنوان برنامه به پلاک رزمندگان اشاره دارد که حکم شناسنامۀ آنان را داشته است و عدد «هشت» نیز یادآور هشت سال جنگ (شهریور ۱۳۵۹ ـ تیر ۱۳۶۷) است (آخوندی اناری).

شیوۀ شناسایی شهدا برای تهیۀ این برنامه بیشتر بدین‌صورت بود که بنیاد شهید استان نام و نشانی شماری از خانواده‌های شهدا را در اختیار تهیه‌کننده و کارگردان می‌گذاشت. گاهی هم خود خانواده‌ها برای معرفی شهید پیش‌قدم می‌شدند یا هم‌رزم یا هم‌محله‌ای شهیدی که از او عکس و اطلاعات داشت، به صداوسیما مراجعه می‌کرد و پیشنهاد معرفی وی را در برنامه می‌داد (همو).

پخش برنامۀ معرفی هر شهید بر اساس مناسبت خاصی مثل هم‌زمانی با شهادت یا تولد وی بود؛ برای نمونه، در ماه رمضان، شهدای عملیات رمضان معرفی می‌شدند (همو).

پس از مشخص‌شدن شهید، تیم سازندۀ مستند مراحل آماده‌سازی فیلم شامل تهیۀ عکس و گزارش از مزار شهید و وصیت‌نامه، گفت‌وگو با خانواده، همکلاسی‌ها، هم‌رزمان وی و اهالی محل را انجام می‌دادند؛ سپس، مطالب جمع‌آوری‌شده و عکس‌های شهید و هم‌رزمانش در جبهه مونتاژ و آماده پخش می‌شد. نکتۀ دیگر آنکه که مصاحبه با خانواده‌ها بیشتر، در منزل شهید و مصاحبه با هم‌رزمان یا دوستان وی در مدرسه یا مسجد محل فیلم‌برداری می‌شد و نمایش تصویر وصیت‌نامه و عکس‌های شهید نیز با پخش موسیقی حماسی و سرودهای زمان جنگ همراه بود. برای سرعت‌بخشیدن به کار، گروه تهیۀ گزارش با چند خانواده، که مزار شهدای آن‌ها در گلزار شهدا نزدیک هم بود، هماهنگ و هم‌زمان گفت‌وگوی چند قسمت از برنامه را ضبط می‌کردند. پس از تهیۀ گزارش، برای تدوین هر قسمت، دو تا سه روز زمان لازم بود. درنهایت، برنامه در سه نسخه آماده می‌شد و در اختیار بنیاد شهید، صداوسیما و خانوادۀ شهید قرار می‌گرفت (حاجی‌زاده).

این برنامه در ۲۵۰ قسمت تهیه شد که هر قسمت با مدت‌زمان ۱۰ ‌تا ۱۵ دقیقه به معرفی یک شهید اختصاص داشت. پخش‌آن نیز هفته‌ای یک یا دو بار قبل از اذان مغرب یا بلافاصله، بعدازآن بود؛ البته، روز پخش نیز ثابت نبود؛ درواقع، هر قسمت یک روز بعد از تکمیل ضبط و تدوین پخش می‌شد و بازپخش آن‌ هم معمولاً صبح روز بعد بود (همو).

مآخذ:  آخوندی اناری، علیرضا (تهیه‌کنندۀ برنامۀ پلاک هشت)، مصاحبه با مؤلف، ۹ دی ۱۳۹۸؛ حاجی‌زاده، رضا (کارگردان برنامۀ پلاک هشت)، مصاحبه به همو، ۷ دی ۱۳۹۸.